Art. 150

Informacje zawarte w zaproszeniu do składania ofert, wyjaśnienia i zmiany SWZ

1. Zaproszenie do składania ofert zawiera co najmniej:

1) nazwę oraz adres zamawiającego, numer telefonu, adres poczty elektronicznej oraz strony internetowej prowadzonego postępowania;

2) numer opublikowanego ogłoszenia o zamówieniu;

3) adres strony internetowej, na której dostępna jest SWZ oraz jej ewentualne zmiany i wyjaśnienia treści SWZ, a także inne dokumenty zamówienia bezpośrednio związane z postępowaniem o udzielenie zamówienia;

4) informację o podmiotowych środkach dowodowych, które należy załączyć do oferty, jeżeli zamawiający przewiduje wymóg składania wybranych lub wszystkich podmiotowych środków dowodowych na etapie składania ofert;

5) sposób i termin składania ofert oraz język lub języki, w jakich muszą one być sporządzone, a także termin otwarcia ofert;

6) termin związania ofertą.

2. Do wyjaśnień oraz zmian treści SWZ, w zakresie niezbędnym do złożenia oferty, odpowiednio stosuje się przepisy art. 135, art. 136, art. 137 ust. 1–3 i ust. 6 zdanie pierwsze oraz art. 143 ust. 4.

---

1. Znaczenie zaproszenia do składania ofert. W przetargu ograniczonym kolejnym – oprócz SWZ – dokumentem zamówienia, który precyzuje warunki zamówienia niezbędne dla wykonawcy do złożenia oferty, jest zaproszenie do składania ofert.

Przepis art. 150 ust. 1 Pzp wyszczególnia minimalny katalog informacji, jakie powinny być zawarte w zaproszeniu do składania ofert. Należy też zaznaczyć, iż niektóre z informacji wymienionych w art. 150 ust. 1 Pzp mają charakter porządkujący (przykładowo z pkt 1, 3 i 4), stanowiąc powtórzenie warunków zamówienia, jakie zostały określone na etapie wszczęcia postępowania o udzielenie zamówienia, tj. w ogłoszeniu o zamówieniu oraz SWZ.

2. Obligatoryjne elementy zaproszenia do składania ofert. Zgodnie z art. 150 ust. 1 Pzp w przetargu ograniczonym zaproszenie do składania ofert zawiera co najmniej:

1) dane teleadresowe zamawiającego (tj. nazwa oraz adres zamawiającego, numer telefonu, adres poczty elektronicznej) oraz adres strony internetowej prowadzonego postępowania (na temat „strony internetowej prowadzonego postępowania” zob. komentarz do art. 64 Pzp);

2) numer opublikowanego w DUUE ogłoszenia o zamówieniu (przy czym wskazanie numeru ogłoszenia powinno umożliwić identyfikację ewentualnych zmian dokonywanych w treści ogłoszenia o zamówieniu);

3) adres strony internetowej, na której dostępna jest SWZ, oraz jej ewentualne zmiany i wyjaśnienia treści SWZ, a także inne dokumenty zamówienia bezpośrednio związane z postępowaniem o udzielenie zamówienia (w przetargu ograniczonym zamawiający udostępnia SWZ od dnia publikacji ogłoszenia o zamówieniu w DUUE w sposób określony w art. 141 Pzp; należy przy tym zaznaczyć, że adres strony internetowej prowadzonego postępowania powinien być możliwie dokładny, tzw. ścieżka dostępu, tak aby zapewnić wykonawcom rzeczywisty bezpośredni dostęp do SWZ);

4) informację o podmiotowych środkach dowodowych, które należy załączyć do oferty, jeżeli zamawiający przewiduje wymóg składania wybranych lub wszystkich podmiotowych środków dowodowych na etapie składania ofert (warunek zamówienia możliwy do przewidzenia w kontekście art. 126 ust. 2 Pzp);

5) sposób składania ofert (sposób składania ofert determinowany jest zasadą składania ofert w formie elektronicznej i przy użyciu środków komunikacji elektronicznej spełniających wymagania określone w art. 68 Pzp oraz rozporządzeniu Prezesa Rady Ministrów wydanym na podstawie art. 70 Pzp);

6) termin składania ofert (w ślad za dyrektywą klasyczną ustawodawca w art. 151 Pzp określa minimalne terminy składania ofert w przetargu ograniczonym; określając termin składania ofert, zamawiający powinien uwzględnić złożoność i specyfikę przedmiotu zamówienia oraz czas niezbędny do ich przygotowania i złożenia, a także czas niezbędny do zapoznania się przez wykonawców z informacjami koniecznymi do przygotowania oferty – art. 131 Pzp; natomiast w zaproszeniu do składania ofert zamawiający powinien wskazać precyzyjny termin składania ofert, tj. konkretną datę i godzinę, do której jest możliwe składanie ofert);

7) język lub języki, w jakich muszą być sporządzone oferty (stosownie do art. 20 ust. 3 Pzp w uzasadnionych przypadkach zamawiający może dopuścić w dokumentach zamówienia lub w ogłoszeniu o zamówieniu możliwość złożenia oferty w innym języku niż polski, tj. w jednym z języków powszechnie używanych w handlu międzynarodowym lub języku kraju, w którym zamówienie jest udzielane);

8) termin otwarcia ofert (zgodnie z art. 222 ust. 1 Pzp otwarcie ofert następuje niezwłocznie po upływie terminu składania ofert, nie później niż następnego dnia po dniu, w którym upłynął termin składania ofert; należy przy tym zaznaczyć, że na gruncie Pzp zamawiający nie ma już obowiązku publicznego otwarcia ofert);

9) termin związania ofertą (stosownie do art. 220 ust. 2 Pzp, termin ten powinien być określony przez wskazanie daty).

3. Wizja lokalna przed składaniem ofert. Należy podkreślić, że Pzp nakazuje, aby zamawiający ujął w SWZ informacje dotyczące przeprowadzenia przez wykonawcę wizji lokalnej lub sprawdzenia przez niego dokumentów niezbędnych do realizacji zamówienia, o których mowa w art. 131 ust. 2 Pzp, jeżeli zamawiający przewiduje możliwość albo wymaga złożenia oferty po odbyciu wizji lokalnej lub sprawdzeniu tych dokumentów. W przypadku gdy zamawiający wymaga złożenia oferty po odbyciu wizji lokalnej lub sprawdzeniu niezbędnych dokumentów, powinien ten warunek zamówienia precyzyjnie opisać w SWZ.

Jeżeli więc wykonawca na wcześniejszym etapie postępowania tego nie uczynił, powinien przed złożeniem oferty tego dokonać, by jego oferta nie podlegała odrzuceniu na podstawie art. 226 ust. 1 pkt 18 Pzp.

4. Wyjaśnienia i zmiany SWZ. Art. 150 ust. 2 Pzp stanowi o wyjaśnieniach oraz zmianach treści SWZ w zakresie niezbędnym do złożenia oferty w trybie przetargu ograniczonego. Wypada przy tym zauważyć, że w Pzp nie przewiduje się ogólnej regulacji dotyczącej wyjaśniania i zmiany treści SWZ mającej odpowiednie zastosowanie do wszystkich trybów (art. 38 Pzp2004) na rzecz regulacji dostosowanej do danego trybu udzielenia zamówienia z zastosowaniem techniki odesłań, w przypadku trybu przetargu ograniczonego – do przepisów właściwych dla przetargu nieograniczonego (przepis art. 150 ust. 2 Pzp odsyła do odpowiedniego stosowania art. 135, art. 136, art. 137 ust. 1–3 i ust. 6 zdanie pierwsze Pzp). Należy przy tym podkreślić, że przepis art. 150 ust. 2 Pzp stanowi o wyjaśnieniach i zmianach SWZ niezbędnych do złożenia oferty, a więc dokonywanych po złożeniu wniosku o dopuszczenie do udziału w postępowaniu. Z kolei o wyjaśnieniach i zmianach SWZ niezbędnych do złożenia wniosku o dopuszczenie do udziału w postępowaniu, a więc dokonywanych przed składaniem wniosków o dopuszczenie do udziału w postępowaniu, stanowi art. 143 Pzp.

5. Wyjaśnienia SWZ. Zgodnie z art. 135 ust. 1 Pzp, do którego odpowiednio odsyła art. 150 ust. 2 Pzp, wykonawca może zwrócić się do zamawiającego z wnioskiem o wyjaśnienie treści SWZ w zakresie niezbędnym do złożenia oferty.

6. Terminy na wyjaśnienia SWZ poprzedzone wnioskiem wykonawcy. Przepis art. 150 ust. 2 Pzp odsyła do odpowiedniego stosowania art. 135 ust. 2 Pzp, określającego terminy, w których zamawiający powinien wyjaśnić treść SWZ w następstwie wniosku o wyjaśnienia SWZ.

Zamawiający jest obowiązany udzielić wyjaśnień niezwłocznie, jednak nie później niż na 6 dni przed upływem terminu składania ofert, pod warunkiem że wniosek o wyjaśnienie treści SWZ wpłynął do zamawiającego nie później niż na 14 dni przed upływem terminu składania ofert.

Jednakże w przypadku skrócenia terminu składania ofert z uwagi na pilną potrzebę udzielenia zamówienia¹⁴³ zamawiający jest obowiązany udzielić wyjaśnień niezwłocznie, jednak nie później niż na 4 dni przed upływem terminu składania ofert, pod warunkiem że wniosek o wyjaśnienie treści SWZ wpłynął do zamawiającego nie później niż na 7 dni przed upływem terminu składania ofert.

Należy przy tym zaznaczyć, że w przypadku gdy wniosek o wyjaśnienie treści SWZ nie wpłynął w terminach wskazanych w art. 143 ust. 3 Pzp, zamawiający nie ma obowiązku udzielania wyjaśnień SWZ oraz przedłużania terminu składania ofert (odpowiednie stosowanie art. 135 ust. 5 Pzp), co nie oznacza, że Pzp tego nie dopuszcza.

Dodatkowo koniecznym jest wskazanie, że w art. 135 ust. 2 Pzp postawiono wymóg, aby wniosek o wyjaśnienie wpłynął do zamawiającego w określonym terminie. Oznacza to, że w tym terminie zamawiający ma otrzymać wniosek o wyjaśnienie.

7. Sposób liczenia terminu w przypadku złożenia wniosku o wyjaśnienia SWZ i udzielenia wyjaśnień. Aby ustalić, kiedy upływa termin na złożenie wniosku o wyjaśnienie treści SWZ zobowiązującego zamawiającego do udzielenia odpowiedzi, należy najpierw od daty składania ofert odjąć 7 lub 14 dni. Powstała w ten sposób data (tożsama w zakresie nazwy dnia tygodnia z datą składania ofert) musi być jeszcze skonfrontowana z przepisem art. 115 Kc, zgodnie z którym, jeżeli koniec terminu do wykonania czynności przypada na dzień uznany ustawowo za wolny od pracy lub na sobotę, termin upływa następnego dnia, który nie jest dniem wolnym od pracy ani sobotą. Ustaleniu bowiem podlega termin na złożenie wniosku o wyjaśnienie treści SWZ (termin do wykonania czynności). Gdyby okazało się, że data ta przypada na dzień ustawowo wolny od pracy (czyli niedzielę lub święto) albo na sobotę, termin na złożenie wniosku o wyjaśnienie treści SWZ zobowiązującego zamawiającego do udzielenia odpowiedzi, upływa następnego dnia, który nie jest dniem wolnym od pracy ani sobotą.

Ponieważ Pzp nie reguluje w sposób szczególny początku i końca dnia, zgodnie z art. 111 § 1 Kc w zw. z art. 8 ust. 1 Pzp, termin upłynie o północy ostatniego dnia terminu.

Przykład. W postępowaniu prowadzonym w trybie przetargu ograniczonego dzień składania ofert przypada na 1 lipca. Punktem na osi czasu wyznaczającym upływ terminu na złożenie przez wykonawcę wniosku o wyjaśnienie treści SWZ, na który zamawiający jest zobowiązany udzielić odpowiedzi, przypada na 17 czerwca (14 dni wstecz od dnia składania ofert, bez wliczenia tego dnia, dzień tygodnia o tej samej nazwie). Jeżeli dzień 17 czerwca przypadnie na sobotę, niedzielę lub święto, złożenie wniosku w dniu następnym, tj. 18 czerwca (lub kolejnym w przypadku zbiegu soboty, niedzieli lub świąt), nastąpi z zachowaniem terminu określonego w art. 135 ust. 2 Pzp, do którego odsyła 150 ust. 2 Pzp.

W podobny sposób należy postąpić w przypadku liczenia terminu na udzielenie przez zamawiającego wyjaśnień w odpowiedzi na wniosek wykonawcy. Również ten termin jest terminem końcowym. Zaczyna bieg w dniu, w którym wpłynął wniosek o wyjaśnienie treści SWZ, a kończy w 4 lub 6 dniu przed upływem terminu składania ofert. Zatem od daty, w której upływa termin składania ofert, należy odjąć 4 lub 6 dni. Jeżeli wyznaczony w ten sposób dzień przypada na sobotę lub dzień ustawowo wolny od pracy, termin na udzielenie przez zamawiającego wyjaśnień upływa z końcem (o północy) następnego dnia, który nie jest dniem wolnym od pracy ani sobotą.

8. Nieterminowe udzielenie wyjaśnień. Jeżeli jednak zamawiający nie udzieli wyjaśnień w terminach, o których mowa w art. 135 ust. 2 Pzp, musi on przedłużyć termin składania ofert o czas niezbędny do zapoznania się wszystkich zainteresowanych wykonawców z wyjaśnieniami niezbędnymi do należytego przygotowania i złożenia oferty (art. 135 ust. 3 Pzp, do którego odsyła art. 150 ust. 2 Pzp). Pzp zawiera wyraźną regulację, będącą odzwierciedleniem art. 47 ust. 3 dyrektywy klasycznej, stanowiącą o obowiązku przedłużenia terminu składania ofert o czas niezbędny do zapoznania się wszystkich zainteresowanych wykonawców z wyjaśnieniami niezbędnymi do należytego przygotowania i złożenia ofert w przypadku nieudzielenia przez zamawiającego wyjaśnień dotyczących treści SWZ w przewidzianych Pzp terminach. W tym zakresie Pzp nie wskazuje minimalnego ani maksymalnego terminu przedłużenia. Wyznaczając przedłużony termin, zamawiający musi się kierować wagą i zakresem wyjaśnień.

Przy czym stosownie do art. 135 ust. 4 Pzp, do którego odsyła art. 150 ust. 2 Pzp, przedłużenie terminu składania ofert nie wpływa na bieg terminu składania wniosku o wyjaśnienie treści SWZ, o którym mowa w art. 135 ust. 2 Pzp. Przedłużenie więc terminu składania ofert nie daje wykonawcy uprawnienia do ponownego korzystania z normy art. 135 ust. 2 Pzp. Zamawiający nie ma zatem obowiązku udzielania „dodatkowych” wyjaśnień. Nie oznacza to jednak, iż zamawiający nie może udzielić wyjaśnień, jeżeli uzna, że wątpliwości są uzasadnione, a wyjaśnienia niezbędne do złożenia oferty.

9. Wniosek o wyjaśnienie SWZ złożony po terminie. Zgodnie z art. 135 ust. 5 Pzp, do którego odsyła art. 150 ust. 2 Pzp, w przypadku gdy wniosek o wyjaśnienie treści SWZ nie wpłynął w terminach określonych w art. 135 ust. 2 Pzp, zamawiający nie ma obowiązku:

1) udzielania wyjaśnień SWZ oraz

2) przedłużenia terminu składania ofert.

Z użytego w art. 135 ust. 5 Pzp sformułowania „nie ma obowiązku” należy wnioskować, że zamawiający nie musi wykonywać wskazanych wyżej czynności, jednak – jeżeli uzna to za uzasadnione, w szczególności z uwagi na efektywność postępowania – może udzielić wyjaśnień, może także przedłużyć termin składania ofert.

10. Udostępnianie wyjaśnień SWZ. W przypadku trybu przetargu ograniczonego odpowiednie zastosowanie znajdzie art. 135 ust. 6 Pzp, do którego odsyła art. 150 ust. 2 Pzp. Zatem w celu zapewnienia transparentności i równego dostępu wszystkich potencjalnych wykonawców do wyjaśnień treści SWZ zamawiający – bez ujawniania źródła zapytania – treść zapytań wraz z wyjaśnieniami:

1) udostępnia na stronie internetowej prowadzonego postępowania,

2) w przypadkach, o których mowa w art. 133 ust. 2 i 3 Pzp (gdy część SWZ nie została udostępniona na stronie internetowej z przyczyn określonych w Pzp), przekazuje wykonawcom, którym przekazał tę część SWZ.

11. Wyjaśnienia SWZ podczas zebrania wykonawców. Pzp przewiduje również inny sposób wyjaśniania treści SWZ. Mowa tu o zebraniu wykonawców, które zamawiający może zwołać na podstawie art. 136 Pzp, do którego odsyła art. 150 ust. 2 Pzp.

Zgodnie z art. 136 ust. 1 Pzp zamawiający może zwołać zebranie wszystkich wykonawców w celu wyjaśnienia treści SWZ; przy czym informację o terminie zebrania zamawiający musi udostępnić na stronie internetowej prowadzonego postępowania.

Po zakończeniu zebrania zamawiający ma obowiązek sporządzić informację zawierającą zgłoszone na zebraniu pytania o wyjaśnienie treści SWZ oraz odpowiedzi na nie, bez wskazywania źródeł zapytań. Dodatkowo informację z zebrania zamawiający musi udostępnić się na stronie internetowej prowadzonego postępowania (szerzej zob. komentarz do art. 136 Pzp).

12. Zmiany treści SWZ. W myśl art. 150 ust. 2 Pzp do zmian treści SWZ, w zakresie niezbędnym do złożenia oferty, odpowiednio stosuje się przepisy art. 137 ust. 1–3 i ust. 6 zdanie pierwsze oraz art. 143 ust. 4 Pzp.

Należy przy tym podkreślić, że po upływie terminu składania wniosków o dopuszczenie do udziału w postępowaniu ewentualne zmiany SWZ w zakresie niezbędnym do złożenia oferty są bardzo ograniczone. Zgodnie bowiem z art. 143 ust. 4 Pzp niedopuszczalne jest dokonywanie zmian treści SWZ po upływie terminu składania wniosków o dopuszczenie do udziału w postępowaniu, które prowadzą do zmiany treści ogłoszenia o zamówieniu.

Przepisy art. 137 ust. 1–3 i ust. 6 zdanie pierwsze Pzp dotyczą trybu przetargu nieograniczonego, zatem „odpowiednie” stosowanie tych przepisów oznacza, że w trybie przetargu ograniczonego:

1) w uzasadnionych przypadkach zamawiający może przed upływem terminu składania ofert zmienić treść SWZ – odpowiednie stosowanie art. 137 ust. 1 Pzp,

2) dokonaną zmianę treści SWZ zamawiający udostępnia na stronie internetowej prowadzonego postępowania – odpowiednie stosowanie art. 137 ust. 2 Pzp,

3) jeżeli zmiana dotyczy części SWZ, które nie zostały udostępnione na stronie internetowej prowadzonego postępowania, zgodnie z art. 133 ust. 2 i 3 Pzp dokonaną zmianę treści SWZ przekazuje się w inny sposób wskazany w ogłoszeniu o zamówieniu – odpowiednie stosowanie art. 137 ust. 3 Pzp,

4) w przypadku gdy zmiany treści SWZ są istotne dla sporządzenia oferty lub wymagają od wykonawców dodatkowego czasu na zapoznanie się ze zmianą SWZ i przygotowanie ofert, zamawiający przedłuża termin składania ofert o czas niezbędny na zapoznanie się ze zmianą SWZ i przygotowanie oferty – odpowiednie stosowanie art. 137 ust. 6 zdanie pierwsze Pzp.

Należy przy tym podkreślić, że przepis art. 150 ust. 2 Pzp (w przeciwieństwie do art. 143 ust. 1 Pzp) nie odsyła do odpowiedniego stosowania art. 137 ust. 7 Pzp, co potwierdza, że w przypadku trybu przetargu ograniczonego zamawiający może unieważnić postępowanie na podstawie art. 256 Pzp najpóźniej przed upływem terminu składania wniosków o dopuszczenie do udziału w postępowaniu.

---

¹⁴³ W przypadku przetargu ograniczonego o możliwości skrócenia terminu składania ofert z uwagi na pilną potrzebę udzielenia zamówienia stanowi art. 151 ust. 2 pkt 2 Pzp