Art. 8

Zastosowanie przepisów Kc, obliczanie terminów

1. Do czynności podejmowanych przez zamawiającego, wykonawców oraz uczestników konkursu w postępowaniu o udzielenie zamówienia i konkursie oraz do umów w sprawach zamówień publicznych stosuje się przepisy ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. – Kodeks cywilny (Dz. U. z 2020 r. poz. 1740 i 2320), jeżeli przepisy ustawy nie stanowią inaczej.

2. Termin oznaczony w godzinach rozpoczyna się z początkiem pierwszej godziny i kończy się z upływem ostatniej godziny.

3. Jeżeli początkiem terminu oznaczonego w godzinach jest pewne zdarzenie, nie uwzględnia się przy obliczaniu terminu godziny, w której to zdarzenie nastąpiło.

4. Termin obejmujący dwa lub więcej dni zawiera co najmniej dwa dni robocze.

5. Dniem roboczym nie jest dzień uznany ustawowo za wolny od pracy oraz sobota.

---

1. Stosowanie przepisów Kc. Przepis art. 8 ust. 1 Pzp ustanawia zasadę stosowania przepisów Kc do czynności w postępowaniu o udzielenie zamówienia publicznego i w konkursie, a także do umów w sprawach zamówień publicznych, jeżeli przepisy Pzp nie stanowią inaczej. Podejście, zgodnie z którym czynności w postępowaniu o udzielenie zamówienia publicznego i w konkursie, a także umowy powinny być oceniane zasadniczo przez pryzmat regulacji Kc, pośrednio wskazuje na cywilnoprawny charakter postępowania o udzielenie zamówienia publicznego i konkursu. Cywilnoprawny charakter mają umowy w sprawie zamówienia publicznego, gdyż nawet organ administracji państwowej, udzielając zamówienia, nie działa w sferze władczej, ale dąży do uzyskania statusu strony umowy jako stosunku cywilnoprawnego. W postępowaniu o udzielenie zamówienia publicznego i w konkursie regulowanym Pzp, a mającym doprowadzić do wyłonienia kontrahenta znajduje się szereg rozwiązań specyficznych, mających ze swojej istoty – przez narzucenie określonych schematów oraz zasad postępowania – jednak charakter publicznoprawny i przez to odmiennych od rozwiązań kodeksowych. W tym kontekście warto zauważyć, że pojęcie „czynności w postępowaniu” nie oznacza zazwyczaj czynności prawnych w rozumieniu Kc, lecz czynności specyficzne, właściwe dla Pzp, których niedopełnienie przez zamawiającego lub przekroczenie właściwych im standardów wiąże się zwykle z konsekwencjami naruszenia przepisów Pzp. Natomiast te kwestie, które nie zostały uregulowane w Pzp, lecz odnoszą się do czynności w postępowaniu o udzielenie zamówienia publicznego, do konkursu lub do umowy w sprawie zamówienia publicznego, powinny być interpretowane i rozstrzygane w oparciu o przepisy Kc, z wykorzystaniem instytucji cywilnoprawnych. Dotyczy to w szczególności zasad takich jak zakaz nadużywania prawa⁵¹ czy zachowania należytej staranności⁵². Z drugiej strony wśród zasad prawa cywilnego, które doznają ograniczeń na gruncie Pzp, znajduje się m.in. podstawowa dla stosunków cywilnoprawnych zasada swobody umów⁵³. Zamawiający nie może umówić się z wykonawcami na inny sposób przeprowadzenia postępowania o udzielenie zamówienia publicznego niż wymaga tego Pzp. Nie ma swobody, gdy chodzi o doprowadzenie do zawarcia umowy w sprawie zamówienia publicznego w następstwie zastosowania innych procedur niż określone w Pzp. Wykonywać umowy nie może też inny wykonawca niż ten, który brał udział w przeprowadzonym na podstawie Pzp postępowaniu o udzielenie zamówienia publicznego, poza przypadkiem dozwolonej zmiany umowy z art. 455 ust. 1 pkt 2 Pzp. Pzp przewiduje również szczególne przesłanki zmian umowy oraz odstąpienia od umowy przez zamawiającego.

2. Obliczanie terminów. W ślad za wskazaniem dyrektyw (motyw 106 preambuły do dyrektywy klasycznej i 112 preambuły do dyrektywy sektorowej) do obliczania terminów w postępowaniach o udzielenie zamówienia publicznego od progów unijnych zaangażowania środków mają zastosowanie przepisy rozporządzenia Rady (EWG, Euratom) nr 1182/71⁵⁴. W związku ze stosowaniem przepisów Pzp również do postępowań o udzielenie zamówienia klasycznego o wartości mniejszej niż progi unijne, konieczne stało się jednolite uregulowanie sposobu liczenia okresów, dat i terminów bez względu na wartość zamówień lub konkursów.

Na gruncie Pzp w związku z art. 8 ust. 1 w zakresie nieuregulowanym w Pzp do kwestii liczenia terminów mają zastosowanie przepisy Kc. Do postępowań o udzielenie zamówienia publicznego ma w związku z tym zastosowanie zasada, iż termin oznaczony w dniach kończy się z upływem ostatniego dnia, a jeżeli początkiem terminu oznaczonego w dniach jest pewne zdarzenie, nie uwzględnia się przy obliczaniu terminu dnia, w którym to zdarzenie nastąpiło (art. 111 Kc). Ponadto ma w nim zastosowanie zasada, iż termin oznaczony w tygodniach, miesiącach lub latach kończy się z upływem dnia, który nazwą lub datą odpowiada początkowemu dniowi terminu, a gdyby takiego dnia w ostatnim miesiącu nie było – w ostatnim dniu tego miesiąca (art. 112 Kc). Jeżeli natomiast termin jest oznaczony na początek, środek lub koniec miesiąca, rozumie się przez to pierwszy, piętnasty lub ostatni dzień miesiąca, a termin półmiesięczny jest równy piętnastu dniom (art. 113 Kc). Jeżeli termin jest oznaczony w miesiącach lub latach, a ciągłość terminu nie jest wymagana, miesiąc liczy się za dni trzydzieści, a rok za dni trzysta sześćdziesiąt pięć (art. 114 Kc). Jeżeli koniec terminu do wykonania czynności przypada na dzień uznany ustawowo za wolny od pracy lub na sobotę, termin upływa następnego dnia, który nie jest dniem wolnym od pracy ani sobotą (art. 115 Kc).

3. Termin oznaczony w godzinach. Pzp reguluje nieobjęty przepisami Kc sposób liczenia terminów oznaczonych w godzinach. Termin oznaczony w godzinach rozpoczyna się z początkiem pierwszej godziny i kończy się z upływem ostatniej godziny, a jeżeli początkiem terminu oznaczonego w godzinach jest pewne zdarzenie, nie uwzględnia się przy obliczaniu terminu godziny, w której to zdarzenie nastąpiło.

4. Termin minimalny. Pzp ustanawia istotną zasadę wynikającą z rozporządzenia nr 1182/71 dotyczącą oznaczania terminów, ważną również z uwagi na zasadę zachowania uczciwej konkurencji w postępowaniu i równego traktowania wykonawców, zgodnie z którą w przypadku, gdy wyznaczony termin obejmuje dwa lub więcej dni, wówczas termin ten powinien uwzględniać przynajmniej dwa dni robocze. Powyższa zasada odnosi się wyłącznie do terminów, które w toku postępowania o udzielenie zamówienia publicznego wyznaczane są przez zamawiającego, np. art. 252 ust. 2 Pzp – wyznaczenie terminu na wyrażenie pisemnej zgody na wybór oferty wykonawcy, którego oferta otrzymała najwyższą ocenę, po upływie terminu związania ofertą. Dyspozycją tego przepisu nie są objęte natomiast terminy ustawowe, w tym w szczególności termin na złożenie wniosku o wyjaśnienie SWZ oraz udzielenie odpowiedzi na taki wniosek.

5. Dni robocze. Dla celów przepisu określającego termin minimalny została wprowadzona definicja pojęcia „dzień roboczy”. Dniem roboczym jest zatem każdy dzień inny niż dzień ustawowo wolny od pracy oraz inny niż sobota. Zgodnie z art. 1 ustawy o dniach wolnych od pracy dniami wolnymi od pracy są niedziele oraz:

1) 1 stycznia – Nowy Rok,

2) 6 stycznia – Święto Trzech Króli,

3) pierwszy dzień Wielkiej Nocy,

4) drugi dzień Wielkiej Nocy,

5) 1 maja – Święto Państwowe,

6) 3 maja – Święto Narodowe Trzeciego Maja,

7) pierwszy dzień Zielonych Świątek,

8) dzień Bożego Ciała,

9) 15 sierpnia – Wniebowzięcie Najświętszej Maryi Panny,

10) 1 listopada – Wszystkich Świętych,

11) 11 listopada – Narodowe Święto Niepodległości,

12) 25 grudnia – pierwszy dzień Bożego Narodzenia,

13) 26 grudnia – drugi dzień Bożego Narodzenia.

---

⁵¹ Zgodnie z art. 5 Kc nie można czynić ze swego prawa użytku, który by był sprzeczny ze społeczno-gospodarczym przeznaczeniem tego prawa lub z zasadami współżycia społecznego. Takie działanie lub zaniechanie uprawnionego nie jest uważane za wykonywanie prawa i nie korzysta z ochrony.

⁵² Stosownie do: art. 355 Kc § 1. Dłużnik obowiązany jest do staranności ogólnie wymaganej w stosunkach danego rodzaju (należyta staranność). § 2. Należytą staranność dłużnika w zakresie prowadzonej przez niego działalności gospodarczej określa się przy uwzględnieniu zawodowego charakteru tej działalności.

⁵³ Zgodnie z art. 3531 Kc strony zawierające umowę mogą ułożyć stosunek prawny według swego uznania, byleby jego treść lub cel nie sprzeciwiały się właściwości (naturze) stosunku, ustawie ani zasadom współżycia społecznego.

⁵⁴ Rozporządzenie Rady (EWG, Euratom) nr 1182/71 z dnia 3 czerwca 1971 r. określające zasady mające zastosowanie do okresów, dat i terminów (Dz. Urz. UE L 124 z 8.06.1971, str. 1)