Art. 577

Zakaz zawarcia umowy

W przypadku wniesienia odwołania zamawiający nie może zawrzeć umowy do czasu ogłoszenia przez Izbę wyroku lub postanowienia kończącego postępowanie odwoławcze.

---

1. Uwagi ogólne. Zawarcie umowy w sprawie zamówienia publicznego kończy postępowanie o udzielenie zamówienia, jednak nie stanowi czynności w tym postępowaniu (art. 7 pkt 18 Pzp). Pzp zawiera przepisy, które mają zapewnić, że umowa w sprawie zamówienia publicznego nie zostanie zawarta przed rozpoznaniem przez KIO odwołania. Ma to na celu zapewnienie efektywności dokonywanej przez KIO kontroli zaskarżonych w drodze odwołania czynności lub zaniechań zamawiającego w postępowaniu o udzielenie zamówienia publicznego.

2. Zakaz zawarcia umowy. Przepis art. 577 Pzp ustanawia zakaz zawarcia umowy w sprawie zamówienia publicznego, który obowiązuje w okresie od wniesienia odwołania do zakończenia postępowania odwoławczego, które kończy się ogłoszeniem przez KIO wyroku lub postanowienia kończącego postępowanie odwoławcze.

O fakcie wniesienia odwołania zamawiający dowiaduje się, gdy otrzymuje od odwołującego kopię odwołania. Zgodnie bowiem z art. 514 ust. 2 Pzp odwołujący przekazuje kopię odwołania zamawiającemu przed upływem terminu do wniesienia odwołania w taki sposób, aby zamawiający mógł zapoznać się z jego treścią przed upływem terminu do wniesienia odwołania. Od tego momentu zamawiający ma wiedzę, że obowiązuje go zakaz zawarcia umowy, o którym mowa w art. 577 Pzp. Zakaz ten obowiązuje do czasu ogłoszenia przez Izbę wyroku lub postanowienia kończącego postępowanie odwoławcze, do których zalicza się:

1) postanowienie o umorzeniu postępowania odwoławczego (art. 568 Pzp) oraz

2) postanowienie o odrzuceniu odwołania (art. 528 Pzp).

Zakaz zawarcia umowy przestaje obowiązywać także w przypadku zwrotu odwołania, bowiem zgodnie z art. 519 ust. 2 Pzp odwołanie zwrócone nie wywołuje skutków, jakie Pzp wiąże z wniesieniem odwołania.

Po ogłoszeniu przez Izbę wyroku lub postanowienia kończącego postępowanie odwoławcze zakaz przestaje obowiązywać, nawet gdy termin do wniesienia skargi do sądu zamówień publicznych jeszcze nie upłynął. Zakaz zawarcia umowy nie obowiązuje także w przypadku, gdy od orzeczenia Izby wniesiono skargę, a zawarcie umowy w sprawie zamówienia publicznego nie hamuje rozpoznania skargi.

3. Konsekwencje zawarcia umowy wbrew zakazowi. Konsekwencje zawarcia przez zamawiającego umowy w sprawie zamówienia publicznego wbrew zakazowi, o którym mowa w art. 577 Pzp, są poważne, bowiem umowa taka podlega unieważnieniu. Wskazać w tym miejscu należy na przepis art. 457 ust. 1 pkt 2 Pzp, który stanowi, że umowa podlega unieważnieniu, m.in. jeżeli zamawiający zawarł umowę z naruszeniem art. 577 Pzp, jeżeli uniemożliwiło to KIO uwzględnienie odwołania przed zawarciem umowy. Z powyższym zapisem koresponduje przepis art. 554 ust. 3 pkt 2 Pzp, który wskazuje, jaki wyrok może wydać Izba w sytuacji, gdy umowa w sprawie zamówienia publicznego zostanie zawarta wbrew zakazowi. Zgodnie z treścią tego przepisu, jeżeli umowa w sprawie zamówienia publicznego została zawarta oraz zachodzi jedna z przesłanek, o których mowa w art. 457 ust. 1, uwzględniając odwołanie, Izba może:

1) unieważnić umowę albo

2) unieważnić umowę w zakresie zobowiązań niewykonanych i nałożyć karę finansową w uzasadnionych przypadkach, w szczególności gdy nie jest możliwy zwrot świadczeń spełnionych na podstawie umowy podlegającej unieważnieniu, albo

3) nałożyć karę finansową albo orzec o skróceniu okresu obowiązywania umowy w przypadku stwierdzenia, że utrzymanie umowy w mocy leży w ważnym interesie publicznym, w szczególności w dziedzinach obronności i bezpieczeństwa.

Odnośnie do kar finansowych – zob. komentarz do art. 563 Pzp.

4. Możliwość uchylenia zakazu zawarcia umowy. Zakaz zawarcia umowy, o którym mowa w art. 577 Pzp, może być uchylony przez Izbę w trybie art. 578 Pzp (zob. komentarz do art. 578 Pzp).