Art. 543

Postępowanie wyjaśniające w przypadku zawarcia umowy

W przypadku zawarcia umowy Izba może przeprowadzić postępowanie wyjaśniające w celu ustalenia przesłanek unieważnienia umowy, nałożenia kary finansowej albo skrócenia okresu obowiązywania umowy.

---

1. Zakaz zawarcia umowy w sprawie zamówienia publicznego. W przypadku wniesienia odwołania zamawiający nie może zawrzeć umowy w sprawie zamówienia publicznego do czasu ogłoszenia przez Izbę wyroku lub postanowienia kończącego postępowanie odwoławcze (zob. art. 577 Pzp), chyba że zakaz zawarcia umowy został uchylony przez Izbę (zob. art. 578 Pzp). Jeżeli zamawiający naruszy zakaz zawarcia umowy, w przypadku uwzględnienia odwołania i jeżeli ziszczą się dodatkowe przesłanki, KIO może:

1) unieważnić umowę w całości,

2) unieważnić umowę w zakresie zobowiązań niewykonanych i nałożyć karę finansową,

3) nałożyć karę finansową albo orzec o skróceniu okresu obowiązywania umowy, jeżeli utrzymanie umowy w mocy leży w ważnym interesie publicznym, w szczególności w dziedzinach obronności i bezpieczeństwa.

2. Postępowanie wyjaśniające w przypadku zawarcia umowy. Z uwagi na kompetencje KIO, o których mowa w art. 554 ust. 3 pkt 2 Pzp, jeżeli umowa w sprawie zamówienia publicznego została zawarta, Izba może prowadzić postępowanie wyjaśniające, którego celem jest ustalenie:

1) przesłanek unieważnienia umowy,

2) nałożenia kary finansowej albo

3) skrócenia obowiązywania umowy.

3. Przesłanki unieważnienia umowy. Przesłanki unieważnienia umowy określa art. 457 ust. 1 Pzp. Zasady nałożenia kary finansowej określają przepisy art. 563–564 Pzp. Przesłankę do skrócenia okresu obowiązywania umowy określa art. 554 ust. 3 pkt 2 lit. c.

KIO przy stosowaniu art. 554 ust. 3 pkt 2 Pzp, tj. przy unieważnieniu umowy, nałożeniu kary finansowej lub skróceniu obwiązywania umowy zobowiązana jest do uwzględnienia wszystkich istotnych okoliczności, w tym:

1) powagi naruszenia przez zamawiającego przepisów Pzp,

2) zachowania zamawiającego,

3) konsekwencji unieważnienia umowy (zob. art. 554 ust. 4 Pzp).

W świetle powyższego również te kwestie mogą być objęte postępowaniem wyjaśniającym.

4. Zakaz unieważnienia umowy. Zgodnie z art. 554 ust. 7 Pzp KIO nie może unieważnić umowy, jeżeli mogłoby to stanowić istotne zagrożenie dla szerszego programu obrony i bezpieczeństwa niezbędnego ze względu na interesy związane z bezpieczeństwem Rzeczypospolitej Polskiej. Wobec powyższego, jeżeli okoliczności stanu faktycznego sprawy tego wymagają, w ramach postępowania wyjaśniającego dotyczącego przesłanek unieważnienia umowy badaniem mogą być objęte również te kwestie.

5. Brak postępowania wyjaśniającego. Postępowanie wyjaśniające, o którym mowa w art. 543 Pzp, nie będzie prowadzone w sytuacji, w której umowa została zawarta w okolicznościach dopuszczonych w Pzp, bowiem w takim przypadku, uwzględniając odwołanie, KIO nie ma możliwości unieważnienia umowy, nałożenia kary finansowej ani skrócenia okresu obowiązywania umowy (zob. art. 554 ust. 3 pkt 3 Pzp).

6. Postępowanie wyjaśniające z urzędu. Należy przypomnieć, że zgodnie z art. 534 ust. 2 Pzp Izba może z urzędu dopuścić dowód niewskazany przez stronę. Art. 536 Pzp przyznaje składowi orzekającemu Izby kompetencję do zobowiązania stron oraz uczestników postępowania odwoławczego do przedstawienia dokumentów lub innych dowodów istotnych dla rozstrzygnięcia odwołania. Wskazane przepisy dają podstawę do przeprowadzania przez Izbę postępowania wyjaśniającego z urzędu w zakresie wskazanych wyżej okoliczności.