Dział IX
Środki ochrony prawnej
Rozdział 2
Postępowanie odwoławcze
Oddział 6
Dowody
Art. 534
Ciężar dowodu w postępowaniu odwoławczym
1. Strony i uczestnicy postępowania odwoławczego są obowiązani wskazywać dowody dla stwierdzenia faktów, z których wywodzą skutki prawne.
2. Izba może z urzędu dopuścić dowód niewskazany przez stronę.
1. Ciężar dowodu w postępowaniu odwoławczym. Przepis art. 534 ust. 1 Pzp zawiera generalną zasadę dotyczącą ciężaru dowodu w postępowaniu odwoławczym. Zgodnie z treścią tego przepisu strony i uczestnicy postępowania odwoławczego mają obowiązek wskazywania dowodów dla stwierdzenia faktów, z których wywodzą skutki prawne – w tym zakresie muszą wykazać aktywność procesową i zgłaszać wnioski dowodowe. Z przepisem tym koresponduje art. 516 ust. 1 pkt 10 Pzp, który stanowi, że w odwołaniu należy wskazać okoliczności faktyczne i prawne uzasadniające wniesienie odwołania oraz dowody na poparcie przytoczonych okoliczności.
Dowody zgłasza się na:
1) poparcie swoich twierdzeń lub
2) odparcie twierdzeń strony przeciwnej (art. 535 Pzp).
Szczególną regulację dotyczącą ciężaru dowodu w postępowaniu odwoławczym zawiera art. 537 Pzp, który dotyczy ciężaru dowodu, że oferta nie zawiera rażąco niskiej ceny. Zgodnie z treścią tego przepisu ciężar dowodu, że oferta nie zawiera rażąco niskiej ceny, spoczywa na:
1) wykonawcy, który ją złożył, jeżeli jest stroną albo uczestnikiem postępowania odwoławczego,
2) zamawiającym, jeżeli wykonawca, który złożył ofertę, nie jest uczestnikiem postępowania odwoławczego.
2. Dopuszczenie przez Izbę dowodu z urzędu. Art. 534 ust. 2 Pzp dotyczy możliwości dopuszczenia przez Izbę dowodu z urzędu. Zgodnie z treścią tego przepisu Izba może z urzędu dopuścić dowód niewskazany przez stronę. Należy przy tym wskazać, że uprawnienie to nie zwalnia stron od obowiązku wskazywania dowodów, o którym mowa w art. 534 ust. 1 Pzp.
Dopuszczenie przez Izbę z urzędu dowodu niewskazanego przez stronę co do zasady ma charakter wyjątkowy i wiąże się z obowiązkiem wyjaśnienia sprawy przez Izbę (zob. art. 551 ust. 1 Pzp). Zasadą jest, że to strony i uczestnicy postępowania przejawiają inicjatywę dowodową w celu udowodnienia prezentowanego w postępowaniu odwoławczym stanowiska.
W kontekście komentowanego przepisu warto zwrócić uwagę na treść art. 543 Pzp, który stanowi, że w przypadku zawarcia umowy Izba może przeprowadzić postępowanie wyjaśniające w celu ustalenia przesłanek:
1) unieważnienia umowy,
2) nałożenia kary finansowej albo
3) skrócenia okresu obowiązywania umowy.
Z uprawnieniem Izby do przeprowadzenia dowodu z urzędu koresponduje art. 536 Pzp, zgodnie z którym skład orzekający może zobowiązać strony oraz uczestników postępowania odwoławczego do przedstawienia:
1) dokumentów lub
2) innych dowodów istotnych dla rozstrzygnięcia odwołania.
3. Wyłączenie obowiązku dowodzenia. Zasadą jest, że w postępowaniu odwoławczym należy udowodnić swoje twierdzenia. Zgodnie jednak z treścią art. 532 Pzp fakty powszechnie znane nie wymagają dowodu. Dotyczy to również faktów znanych Izbie z urzędu. Nie wymagają także dowodu fakty przyznane w toku postępowania przez stronę przeciwną, jeżeli w ocenie Izby przyznanie nie budzi wątpliwości, oraz fakty przez stronę niezaprzeczone, gdy strona nie wypowiedziała się co do twierdzeń strony przeciwnej o faktach (zob. art. 533 Pzp).