DZIAŁ IV
Szczególne instrumenty i procedury w zakresie zamówień klasycznych
Rozdział 4
Zamówienia na usługi społeczne i inne szczególne usługi
Art. 360
Niestosowanie niektórych przepisów ustawy
Zamawiający, udzielając zamówień, o których mowa w art. 359 pkt 1, może nie stosować przepisów ustawy dotyczących:
1) obowiązku powołania komisji przetargowej;
2) obowiązku składania oświadczenia, o którym mowa w art. 125 ust. 1, na formularzu jednolitego dokumentu;
3) minimalnych terminów składania wniosków o dopuszczenie do udziału w postępowaniu lub terminów składania ofert;
4) obowiązku żądania dokumentów jako podmiotowego środka dowodowego;
5) przesłanek wyboru trybu udzielenia zamówienia, w przypadku trybu negocjacji z ogłoszeniem lub dialogu konkurencyjnego.
1. Uwagi ogólne. Ustawodawca, regulując sposób udzielania zamówień na usługi społeczne i inne szczególne usługi, znacząco zmodyfikował regulację względem Pzp2004. Przepisy art. 138i–138s Pzp2004 upoważniały zamawiającego do samodzielnego opisania procedury udzielania zamówień w przedmiocie tych usług (zarówno o wartościach przekraczających, jak i mniejszych od progów unijnych), z uwzględnieniem enumeratywnie wskazanych przepisów. Obecnie ustawodawca nie powtórzył tego upoważnienia, w jego miejsce wprowadzając inne polegające na złagodzeniu klasycznego reżimu udzielania zamówień o niektóre wymagania, których zamknięty katalog opisano w art. 360 Pzp.
2. Uproszczenie procedury dla zamówień klasycznych na usługi społeczne i inne szczególne usługi o wartościach równych i przekraczających progi unijne. Przepis art. 360 Pzp dotyczy zamówień na usługi społeczne i inne szczególne usługi o wartościach równych lub przekraczających progi unijne. Ustawodawca zezwolił w nim zamawiającemu na wprowadzenie pięciu enumeratywnie wskazanych odstępstw od procedury zamówień klasycznych o wartościach równych i przekraczających progi unijne. Skorzystanie z tego uprawnienia (w pełnym lub wybranym zakresie) jest dla zamawiającego całkowicie dobrowolne. Odstępstwa od procedury zwykłej dotyczą:
1) braku obowiązku powołania komisji przetargowej,
2) braku obowiązku składania oświadczenia, o którym mowa w art. 125 ust. 1, na formularzu jednolitego dokumentu,
3) dopuszczalności skrócenia minimalnych terminów składania wniosków o dopuszczenie do udziału w postępowaniu lub terminów składania ofert,
4) braku obowiązku żądania dokumentów jako podmiotowego środka dowodowego,
5) dopuszczalności wyboru trybu negocjacji z ogłoszeniem lub dialogu konkurencyjnego bez konieczności spełnienia przesłanek wyboru tych trybów udzielenia zamówienia.
Brak obowiązku powołania komisji przetargowej oznacza, że do zamówień klasycznych na usługi społeczne i inne szczególne usługi o wartościach równych i przekraczających próg 750 000 euro nie znajduje zastosowania art. 53 ust. 1 Pzp, wskazujący na obligatoryjność komisji przetargowej dla zamówień o tych wartościach. Jeżeli jednak zamawiający zdecyduje o powołaniu komisji przetargowej, stosuje przepisy działu I dotyczące komisji na zwykłych zasadach.
Upoważnienie dotyczące braku obowiązku składania oświadczenia, o którym mowa w art. 125 ust. 1 Pzp, na formularzu jednolitego dokumentu skierowane jest do zamawiającego. Zamawiający może nie wymagać składania przez wykonawców do wniosku o dopuszczenie do udziału w postępowaniu albo do oferty oświadczenia o niepodleganiu wykluczeniu, spełnianiu warunków udziału w postępowaniu lub kryteriów selekcji, na formularzu JEDZ, co oznacza, że nie stosuje się art. 125 ust. 2 Pzp. Pozostałe regulacje art. 125 Pzp, w tym regulacja z ust. 1 tego artykułu, zachowują aktualność. Informację, czy wymagane jest złożenie oświadczenia, o jakim mowa w art. 125 ust. 2 Pzp, zamawiający, kierując się zasadą przejrzystości wyrażoną w art. 16 ust. 2 Pzp, winien wskazać już ogłoszeniu lub dokumentach zamówienia. Uprawnienie zamawiającego do odstąpienia od żądania złożenia oświadczenia, o którym mowa w art. 125 ust. 1 Pzp, na formularzu jednolitego dokumentu powoduje też powstanie specyficznego uprawnienia po stronie wykonawcy. Wykonawca może złożyć żądane przez zamawiającego oświadczenie także na jednolitym dokumencie, choćby zamawiający go nie wymagał. Warunkiem poprawności złożenia takiego oświadczenia jest zawarcie w nim wszystkich informacji wymaganych przez zamawiającego. W takich okolicznościach zamawiający zobowiązany będzie zweryfikować informacje zawarte w oświadczeniu złożonym na jednolitym dokumencie. Nie jest natomiast dopuszczalna sytuacja odwrotna, w której wykonawca nie składa oświadczenia na formularzu jednolitego dokumentu, jeśli taki obowiązek nałożył na wykonawcę zamawiający.
Zamawiający jest uprawniony do skrócenia minimalnych terminów składania wniosków o dopuszczenie do udziału w postępowaniu lub terminów składania ofert wskazanych w przepisach dotyczących trybów udzielania zamówień, o jakich mowa w art. 129 ust. 1 pkt 1–6 Pzp. Uprawnienie dotyczy skrócenia terminu na złożenie oferty lub złożenie wniosku o dopuszczenie do udziału w postępowaniu wyrażonego w dniach. Określony przez zamawiającego nowy termin skrócony musi być wystarczający do złożenia ważnej oferty lub wniosku.
Brak obowiązku żądania dokumentów jako podmiotowego środka dowodowego oznacza, że ustawodawca zezwala zamawiającemu na weryfikację wykonawców wyłącznie za pomocą oświadczenia, o jakim mowa w art. 125 ust. 1 Pzp oraz podmiotowych środków dowodowych, będących oświadczeniami własnymi wykonawcy, a dotyczących niepodlegania wykluczeniu (uprawnienie odstąpienia od wymogu żądania podmiotowych środków dowodowych, dotyczących warunków udziału w postępowaniu, wynika z art. 124 pkt 2 Pzp). Celem ustawodawcy było odstąpienie od obowiązku żądania podmiotowych środków dowodowych, mających postać zaświadczeń (co do zasady, wydawanych przez uprawnione podmioty, takich jak informacja z KRK, zaświadczenie z ZUS etc.). Kierując się regułą a maiori ad minus, zamawiający może także na mocy art. 360 pkt 4 Pzp odstąpić od żądania tylko niektórych podmiotowych środków dowodowych w postaci dokumentów. Zasady przejrzystości i równego traktowania wykonawców wymagają, aby informację o zakresie żądanych podmiotowych środków dowodowych zamawiający zamieścił w dokumentach zamówienia.
Ustawodawca dopuszcza, aby do udzielenia zamówienia na usługi społeczne i inne szczególne usługi zamawiający mógł skorzystać z trybu negocjacji z ogłoszeniem lub dialogu konkurencyjnego bez konieczności spełnienia przesłanek wyboru tych trybów udzielenia zamówienia. Nie znajdują zatem zastosowania do zamówień na usługi społeczne i inne szczególne usługi, o wartościach równych lub przekraczających progi unijne, przepisy art. 153 i 170 zd. pierwsze Pzp. Zastosowanie może znaleźć natomiast art. 154 Pzp (oraz art. 170 zd. drugie Pzp), w okolicznościach wskazanych w art. 153 ust. 1 pkt 5 Pzp.
3. Udzielanie zamówień klasycznych na usługi społeczne i inne szczególne usługi o wartościach mniejszych niż progi unijne. Ustawodawca uznając, że reżim zamówień klasycznych o wartościach mniejszych niż progi unijne jest dostatecznie odformalizowany, nie przewidział szczególnych regulacji dla zamówień klasycznych na usługi społeczne i inne szczególne usługi o tych wartościach. Istotne uproszczenie wynika z wyższego progu unijnego dla tego typu zamówień, co skutkować będzie zwiększeniem liczby zamówień na usługi społeczne i inne szczególne usługi udzielanych po przeprowadzeniu procedury opisanej w dziale III Pzp.