Dział II
Postępowanie o udzielenie zamówienia klasycznego o wartości równej lub przekraczającej progi unijne
Rozdział 3
Tryby udzielania zamówień
Oddział 8
Zamówienie z wolnej ręki
Art. 215
Możliwość odstąpienia od zastosowania niektórych przepisów Pzp
1. Zamawiający może odstąpić od stosowania przepisów art. 53–55, art. 108 ust. 1 pkt 1 i 2 oraz art. 217 ust. 1 w przypadku zamówień udzielonych na podstawie art. 214 ust. 1:
1) pkt 1 lit. b, pkt 2, 4, 9 i 10;
2) pkt 5, w celu ograniczenia skutków zdarzenia losowego wywołanego przez czynniki zewnętrzne, którego nie można było przewidzieć, w szczególności zagrażającego życiu lub zdrowiu ludzi lub grożącego powstaniem szkody o znacznych rozmiarach;
3) pkt 1 lit. a, których przedmiotem są:
a) dostawy wody za pomocą sieci wodociągowej lub odprowadzanie ścieków do sieci kanalizacyjnej,
b) dostawy gazu z sieci gazowej,
c) dostawy ciepła z sieci ciepłowniczej,
d) usługi przesyłowe lub dystrybucyjne energii elektrycznej, ciepła lub paliw gazowych.
2. W przypadku, o którym mowa w art. 214 ust. 1 pkt 6, zamawiający przekazuje Komisji Europejskiej protokół postępowania, jeżeli Komisja Europejska wystąpiła o jego przekazanie.
1. Rodzaje wyłączeń proceduralnych. Udzielając zamówienia z wolnej ręki, zamawiający stosuje ogólne przepisy Pzp właściwe dla wszystkich trybów postępowań ze względu na wartość zamówienia, z zastrzeżeniem przewidzianych wyłączeń. Wyłączenia te określa przede wszystkim art. 215 Pzp dla kategorii zamówień określonych w ust. 1 pkt 1–3. Wyłączenia obejmują brak obowiązku powoływania komisji przetargowej (art. 53–55 Pzp), możliwość niestosowania podstaw wykluczenia z art. 108 ust. 1 pkt 1 i 2 Pzp (kiedy prawomocnie skazany jest wykonawca lub urzędujący członek jego organu zarządzającego lub nadzorczego, wspólnik spółki w spółce jawnej lub partnerskiej albo komplementariusz w spółce komandytowej lub komandytowo-akcyjnej lub prokurent) związanych ze skazaniem za przestępstwo, o którym mowa w art. 108 ust. 1 pkt 1 Pzp, lub za odpowiedni czyn zabroniony przepisami prawa obcego. Zamawiający może również odstąpić od obowiązku przewidzianego w art. 217 ust. 1 Pzp, tj. przekazania wraz z zaproszeniem do negocjacji informacji niezbędnych do przeprowadzenia postępowania, w tym projektowanych postanowień, które zostaną wprowadzone do treści zawieranej umowy w sprawie zamówienia publicznego.
2. Zamówienia, w których można stosować wyłączenia bez ograniczeń. Zgodnie z art. 215 ust. 1 pkt 1 Pzp wyłączenia w nim przewidziane stosuje się bez ograniczeń w przypadku zamówień:
1) na dostawy, usługi lub roboty budowlane, które mogą być świadczone tylko przez jednego wykonawcę z przyczyn związanych z ochroną praw wyłącznych wynikających z odrębnych przepisów,
2) na dostawy, usługi lub roboty budowlane, które mogą być świadczone tylko przez jednego wykonawcę, w przypadku udzielenia zamówienia w zakresie działalności twórczej lub artystycznej,
3) udzielanych po przeprowadzeniu konkursu, o którym mowa w art. 326 pkt 2 Pzp, w którym nagrodą było zaproszenie do negocjacji w trybie zamówienia z wolnej ręki autora wybranej pracy konkursowej,
4) na dostawy udzielanych na szczególnie korzystnych warunkach w związku z likwidacją działalności innego podmiotu albo postępowaniem egzekucyjnym albo upadłościowym,
5) na dostawy na rynku towarowym, w tym na giełdzie towarowej polskiej bądź giełdzie towarowej innych państw członkowskich Europejskiego Obszaru Gospodarczego.
3. Zamówienia, w których można zastosować wyłączenia w celu przeciwdziałania skutkom zdarzeń losowych. Zgodnie z art. 215 ust. 1 pkt 2 Pzp zamawiający może nie stosować art. 53–55 Pzp, art. 108 ust. 1 pkt 1 i 2 Pzp oraz art. 217 ust. 1 Pzp w przypadku zamówienia udzielanego z wolnej ręki na podstawie art. 214 ust. 1 pkt 5 Pzp, to jest gdy ze względu na wyjątkową sytuację niewynikającą z przyczyn leżących po stronie zamawiającego, której nie mógł on przewidzieć, wymagane jest natychmiastowe wykonanie zamówienia, a nie można zachować terminów określonych dla innych trybów udzielenia zamówienia (art. 214 ust. 1 pkt 5 Pzp). Jednakże zamawiający może nie stosować wyłączonych przepisów jedynie w celu ograniczenia skutków zdarzenia losowego wywołanego przez czynniki zewnętrzne, którego nie można było przewidzieć, w szczególności zagrażającego życiu lub zdrowiu ludzi lub grożącego powstaniem szkody o znacznych rozmiarach.
4. Zamówienia realizowane przez monopolistów. Zgodnie z art. 215 ust. 1 pkt 3 Pzp zamawiający może nie stosować wyłączonych przepisów, jeżeli przedmiotem świadczenia są:
1) dostawy wody za pomocą sieci wodociągowej lub odprowadzanie ścieków do sieci kanalizacyjnej,
2) dostawy gazu z sieci gazowej,
3) dostawy ciepła z sieci ciepłowniczej,
4) usługi przesyłowe lub dystrybucyjne energii elektrycznej, ciepła lub paliw gazowych, jeżeli mogą być świadczone tylko przez jednego wykonawcę z przyczyn technicznych o obiektywnym charakterze.
5. Obowiązek przekazania protokołu nieskutecznych postępowań będących podstawą do zastosowania trybu z wolnej ręki. Art. 215 ust. 2 Pzp statuuje obowiązek przekazania protokołu postępowania na wniosek Komisji Europejskiej w odniesieniu do zamówień udzielanych z wolnej ręki ze względu na nieskuteczność poprzedzającego postępowania konkurencyjnego.