Art. 91

Udzielanie zamówienia w częściach, składanie ofert częściowych

1. Zamawiający może udzielić zamówienia w częściach, z których każda stanowi przedmiot odrębnego postępowania o udzielenie zamówienia, lub dopuścić możliwość składania ofert częściowych w ramach jednego postępowania o udzielenie zamówienia, określając zakres i przedmiot części oraz wskazując, czy ofertę można składać w odniesieniu do jednej, kilku lub wszystkich części zamówienia.

2. Zamawiający wskazuje w dokumentach zamówienia powody niedokonania podziału zamówienia na części.

3. Zamawiający może ograniczyć liczbę części, którą można udzielić jednemu wykonawcy, pod warunkiem że maksymalną liczbę części, jaka może być udzielona jednemu wykonawcy, wskaże w ogłoszeniu o zamówieniu, a w przypadku trybu negocjacji bez ogłoszenia – w zaproszeniu do negocjacji.

4. W przypadku, o którym mowa w ust. 3, zamawiający określa w dokumentach zamówienia obiektywne i niedyskryminujące kryteria lub zasady, które zastosuje w celu wyboru, w których częściach zostanie wykonawcy udzielone zamówienie w przypadku, gdy w wyniku przeprowadzenia postępowania o udzielenie zamówienia jeden wykonawca miałby uzyskać większą liczbę części zamówienia, niż wynosi maksymalna liczba, na które może zostać mu udzielone zamówienie.

---

1. Podział zamówienia na części. Gdy przedmiot zamówienia jest podzielny, zamawiający może – zgodnie z art. 91 ust. 1 Pzp – dokonać podziału zamówienia, udzielając go w częściach lub dopuszczając składanie ofert częściowych. O ile udzielenie zamówienia w częściach polega na prowadzeniu kilku odrębnych postępowań, o tyle w przypadku dopuszczenia możliwości składania ofert częściowych mamy do czynienia z podziałem zamówienia na części w ramach jednego postępowania.

Zamówienie może być dzielone na części ze względu na miejsce w przestrzeni (np. podział zamówienia na zimowe utrzymanie dróg na odcinki dróg), czas wykonania (np. podział dostaw na partie produktów dostarczanych w różnych terminach), według ilości (np. podział dostaw na partie produktów dostarczanych w tych samych terminach) i rodzaju świadczenia (np. podział zamówienia na dostawy artykułów biurowych na grupy artykułów) lub specjalizacji zawodowych (np. podział zamówienia na obsługę prawną z zakresu zamówień publicznych, prawa spółek, prawa pracy itd.).

Wielkość i przedmiot poszczególnych części zamówienia mogą być dowolnie określane przez zamawiającego.

2. Niedokonanie podziału zamówienia na części. Zgodnie z art. 91 ust. 2 Pzp zamawiający wskazuje w dokumentach zamówienia powody niedokonania podziału zamówienia na części. Przepis oznacza, że zamawiający ma obowiązek rozważenia celowości podziału zamówień na części, jednocześnie zachowując swobodę autonomicznego podejmowania decyzji o ewentualnym podziale i powodach tego podziału. Dopuszczenie możliwości składania ofert częściowych jest zatem wyłącznie uprawnieniem zamawiającego, nie obowiązkiem – nawet jeżeli przedmiot zamówienia jest podzielny. Wykonawcom nie przysługuje żadne roszczenie o zastosowanie podziału na części, choć zaniechanie takiego podziału może być jednak podstawą do wniesienia odwołania.

W przypadku gdy zamawiający zdecyduje, że podział zamówienia na części nie byłby właściwy, dokumenty zamówienia powinny zawierać wskazanie przyczyn decyzji zamawiającego. Przykładowo zamawiający mógłby stwierdzić, że taki podział groziłby ograniczeniem konkurencji albo nadmiernymi trudnościami technicznymi lub nadmiernymi kosztami wykonania zamówienia, lub też potrzeba skoordynowania działań różnych wykonawców realizujących poszczególne części zamówienia mogłaby poważnie zagrozić właściwemu wykonaniu zamówienia (por. motyw 78 preambuły dyrektywy klasycznej).

3. Ograniczenie ofert częściowych. W świetle art. 91 ust. 1 Pzp, jeżeli zamawiający dopuszcza składanie ofert częściowych, wskazuje, czy ofertę można składać w odniesieniu do jednej, kilku lub wszystkich części zamówienia. Zgodnie z definicją zawartą w art. 7 pkt 15 Pzp oferta częściowa to oferta przewidująca, zgodnie z dokumentami zamówienia, wykonanie części zamówienia.

Jeżeli zamawiający dopuścił składanie ofert częściowych w odniesieniu do wszystkich części zamówienia, wykonawca może, wedle własnego wyboru, złożyć oferty częściowe na jedną, kilka lub wszystkie części zamówienia. Zgodnie z art. 91 ust 1 Pzp zamawiający może też wskazać, czy ofertę można składać w odniesieniu do jednej, kilku lub wszystkich części zamówienia.

Określając liczbę części zamówienia, na które ofertę może złożyć jeden wykonawca, zamawiający uzyskuje gwarancję, że jeden i ten sam wykonawca nie będzie wykonywał całości zamówienia. Powody takiego ograniczenia mogą być różne: od chęci uniknięcia ryzyka, że jeden wykonawca nie podoła realizacji tak dużego zamówienia, przez zabezpieczenie ciągłości dostaw na wypadek niewywiązywania się z umowy przez jednego z wykonawców, aż po ochronę konkurencji na rynku w dłuższym horyzoncie czasowym (por. motyw 79 preambuły dyrektywy klasycznej).

W przypadku złożenia oferty w odniesieniu do większej liczby części niż przewidziany przez zamawiającego limit, wszystkie oferty częściowe podlegają odrzuceniu ze względu na niezgodność treści oferty z warunkami zamówienia (art. 226 ust. 1 pkt 5 Pzp).

4. Ograniczenie liczby części. Zgodnie z art. 91 ust. 3 Pzp zamawiający może ograniczyć liczbę części, którą można udzielić jednemu wykonawcy, pod warunkiem że maksymalną liczbę części, jaka może być udzielona jednemu wykonawcy, wskaże w ogłoszeniu o zamówieniu, a w przypadku trybu negocjacji bez ogłoszenia – w zaproszeniu do negocjacji.

Ograniczenie części, które mogą zostać udzielone jednemu wykonawcy, służy tym samym celom, co limitacja części zamówienia, na które ofertę może złożyć jeden wykonawca. Ma jednak nad nią tę przewagę, że zapewnia wyższą liczbę ofert składanych na jedną część, dzięki czemu zamawiający może udzielić zamówienia na poszczególne części na korzystniejszych warunkach. Natomiast wadą może być złożony proces oceny ofert, którego stopień skomplikowania wzrasta wraz z liczbą części oraz ofert przypadających na jedną część.

Przepis art. 91 ust. 3 Pzp jednoznacznie wskazuje, że maksymalna liczba części, jaka może być udzielona jednemu wykonawcy, musi zostać wskazana w ogłoszeniu o zamówieniu.

Według art. 91 ust. 4 Pzp, jeżeli zamawiający przewiduje ograniczenie części, które mogą zostać udzielone jednemu wykonawcy, określa w dokumentach zamówienia obiektywne i niedyskryminujące kryteria lub zasady, które zastosuje w celu wyboru, w których częściach zostanie wykonawcy udzielone zamówienie, w przypadku gdy w wyniku przeprowadzenia postępowania o udzielenie zamówienia jeden wykonawca miałby uzyskać większą liczbę części zamówienia niż wynosi maksymalna liczba, na które może zostać mu udzielone zamówienie.

Warunek stosowania obiektywnych i niedyskryminujących kryteriów lub zasad oznacza, że kryteria lub zasady muszą być uzasadnione przedmiotem zamówienia i nie mogą prowadzić do faworyzowania lub dyskryminacji wykonawcy, jeżeli nie jest to uzasadnione przedmiotem zamówienia. Obiektywnym i niedyskryminującym jest np. przyznawanie wykonawcy części według kryterium wartości części, na które złożył ofertę – wykonawca otrzyma większe części, natomiast mniejsze zostaną przyznane drugiemu w kolejności wykonawcy.

5. Związanie decyzją o udzielaniu zamówienia w częściach. Zamawiający ma obowiązek poinformować o tym, czy dopuszcza składanie ofert częściowych w ogłoszeniu o zamówieniu. W świetle art. 137 ust. 7 Pzp raz podjęta w tej sprawie decyzja nie może być potem zmieniona, ponieważ prowadziłoby to do istotnej zmiany charakteru zamówienia. Możliwość składania ofert częściowych często decyduje o zainteresowaniu wykonawców udziałem w postępowaniu, dlatego dopuszczenie możliwości składania ofert częściowych po opublikowaniu ogłoszenia o zamówieniu zakłóciłoby warunki konkurencji (por. motyw 81 preambuły dyrektywy klasycznej). Dotyczy to również znacznej zmiany zakresu. Zamawiający może w takiej sytuacji jedynie unieważnić postępowanie na podstawie art. 256 Pzp, jeżeli wystąpiły okoliczności powodujące, że dalsze prowadzenie postępowania w dotychczasowej formule jest nieuzasadnione.