Art. 29

Zakaz obejścia przepisów Pzp przy ustalaniu wartości zamówienia

1. Zamawiający nie może, w celu uniknięcia stosowania przepisów ustawy, zaniżać wartości zamówienia lub konkursu, lub wybierać sposobu obliczania wartości zamówienia.

2. Zamawiający nie może dzielić zamówienia na odrębne zamówienia, jeżeli prowadzi to do niestosowania przepisów ustawy, chyba że jest to uzasadnione obiektywnymi przyczynami.

---

1. Zaniżanie wartości zamówienia lub konkursu, lub wybór sposobu obliczania wartości zamówienia. Art. 29 Pzp zakazuje zamawiającemu:

1) zaniżać wartość zamówienia lub konkursu, lub

2) wybierać sposób obliczania wartości zamówienia, jeśli następuje to w celu uniknięcia stosowania ustawy.

Zaniżanie wartości zamówienia jest efektem błędnego zastosowania technik ustalania szacunkowego wynagrodzenia wykonawcy, tj. zastosowania ich w taki sposób, że ustalona wartość zamówienia jest zaniżona względem wartości rynkowej. Sposób obliczania wartości zamówienia odpowiada natomiast metodom wykorzystywanym do obliczania wartości zamówienia, o czym stanowi także art. 5 ust. 3 zd. 1 dyrektywy klasycznej. Niektóre metody zostały przez ustawodawcę narzucone w art. 31–33 i 35 Pzp dla określonych zamówień. Wadliwy w świetle art. 29 ust. 1 Pzp jest wybór takiej metody, która:

1) nie prowadzi do ustalenia ceny rynkowej,

2) nie uwzględnia najszerszego zakresu zamówienia (opcji, zamówień dodatkowych itp.) lub

3) została zastosowana pomimo jednoznacznego nakazu ustawowego zastosowania innej metody.

Jeśli skutkiem jednej z powyższych okoliczności (zaniżenia wartości zamówienia lub wyboru nieprawidłowego sposobu jej obliczenia) będzie uniknięcie stosowania przepisów Pzp – takie działanie będzie niedozwolone.

Z uniknięciem stosowania przepisów Pzp mamy do czynienia zarówno wtedy, gdy zamawiający nie zastosuje ich wcale, jak i wtedy, gdy zastosuje przepisy łagodniejsze niż wynikałoby to z prawidłowo ustalonej wartości zamówienia. Efektem zaniżenia wartości zamówienia lub błędnego wyboru sposobu obliczania wartości zamówienia może być:

1) nieobjęcie zamówienia reżimem Pzp, pomimo iż prawidłowo ustalona wartość zamówienia przekracza kwotę 130 000 złotych (dla zamówień klasycznych) lub wartość progów unijnych (dla zamówień sektorowych lub zamówień w dziedzinach obronności i bezpieczeństwa) albo

2) zastosowanie reżimu udzielania zamówień publicznych właściwych dla zamówień klasycznych o wartości mniejszej niż progi unijne, pomimo iż prawidłowo ustalona wartość zamówienia jest równa lub przekracza równowartość progów unijnych.

Każde zaniżenie wartości zamówienia, które prowadzi do uniknięcia stosowania Pzp jako całości lub uniknięcia stosowania niektórych procedur Pzp, które powinny być zastosowane, jeśli wartość zostałaby ustalona prawidłowo, jest objęte zakazem z art. 29 ust. 1 Pzp.

2. Zamówienie w rozumieniu przepisów dotyczących ustalania wartości zamówienia. Pierwotną czynnością zamawiającego w zakresie udzielenia zamówienia jest zdefiniowanie jego przedmiotu. Zamawiający musi określić przedmiot zamówienia, uwzględniając w szczególności swoje potrzeby, a tym samym realizację swoich zadań, uwarunkowania finansowe i organizacyjne, a także regulacje zamówień publicznych dotyczące rodzaju, przedmiotu zamówienia, w tym znamiona dostaw, usług lub robót budowlanych. Takie wieloaspektowe określenie przedmiotu zamówienia daje podstawę do ustalenia jego wartości.

Ustawa Pzp oraz dyrektywa klasyczna nie konstytuują wyczerpująco zasad określających, które zamówienia są autonomiczne od innych i stanowią odrębne zamówienia. Część wytycznych pozwalających przesądzić, kiedy mamy do czynienia z zamówieniem autonomicznym, a kiedy zamówienie jest wyłącznie częścią większej całości, można odczytać w art. 30 Pzp.

3. Dopuszczalność dzielenia zamówienia na części. W świetle art. 29 ust. 2 Pzp podział zamówienia na części jest dopuszczalny, jeśli nie prowadzi do niestosowania Pzp. Pzp nie określa, z jakich względów zamawiający może zdecydować o dokonaniu podziału. Mogą to być względy organizacyjne, celowościowe, ekonomiczne lub inne. Nie jest zakazany sam podział zamówienia na części, ale taki podział, który zmierza do uniknięcia stosowania przepisów Pzp albo przepisów właściwych dla zamówienia o określonej wartości. Oznacza to, że o ile zamawiający ma swobodę w dokonywaniu podziałów zamówienia, to nie może czynić tego z zamiarem unikania stosowania Pzp. Niebezpieczeństwo „unikania stosowania przepisów ustawy” dotyczyć może zasadniczo dwóch aspektów:

1) niestosowania ustawy (wszystkich przepisów Pzp) do udzielenia zamówienia lub choćby części Pzp pomimo obowiązku jej stosowania,

2) stosowania reżimu Pzp właściwego zamówieniom klasycznym o wartości mniejszej niż progi unijne, pomimo iż prawidłowo ustalona wartość zamówienia wskazywałaby na konieczność stosowania procedur jak dla zamówień o wartości równej lub przekraczającej te progi.